Бас инженер өз еркімен жұмыстан шыққысы келеді. Арызы канцелярияда тіркелген, директор арызына қол қоймай отыр. Ауызша түрде жұмастан шықпайсың деп айтқан. Бас инженерді жұмыстан босатуға бола ма?
Сұрақ:
Бас инженер өз еркімен жұмыстан шыққысы келеді. Арызы канцелярияда тіркелген, директор арызына қол қоймай отыр. Ауызша түрде жұмастан шықпайсың деп айтқан. Бас инженерді жұмыстан босатуға бола ма?
Жауап:
Кез келген қызметкер ҚР ЕК-нің 56-бабында көзделген тәртіпті сақтай отырып, еңбек шартын өз бастамасы бойынша бұзуға құқылы. Өз еркімен кеткісі келетін қызметкер, егер еңбек шартында неғұрлым ұзақ мерзім белгіленбесе, бұл туралы жұмыс берушіге кемінде 1 ай бұрын жазбаша ескертуге тиіс.
Ерекшелік:
жұмыс берушінің еңбек шартының талаптарын орындамау жағдайлары. Мұндай жағдайларда қызметкер жұмыс берушінің еңбек шартының талаптарын орындамағаны туралы жазбаша хабардар етуге құқылы. Егер жазбаша хабарланған күннен бастап жеті күн мерзім өткеннен кейін жұмыс берушінің еңбек шартының талаптарын орындамауы жалғасса, жұмыскер үш жұмыс күнінен кешіктірмей жұмыс берушіні жазбаша хабардар ете отырып, еңбек шартын бұзуға құқылы (ҚР ЕК-нің 56-бабының 3-тармағы);
Маусымдық жұмыстарда істейтін жұмыскерлер жұмыс берушіні күнтізбелік 7 күн бұрын жазбаша ескерте отырып, еңбек шартын өз бастамасы бойынша бұзуға құқылы (ҚР ЕК-нің 134-бабының 5-тармағы).
Қызметкер компанияға алдағы жұмыстан босату туралы ескертетін құжат өтініш болып табылады. Еңбек заңнамасында мұндай өтініш нысаны тікелей белгіленбеген. Бұл жұмыстан босату туралы өтініш немесе еңбек шартын бұзу туралы өтініш болуы мүмкін. Ол еркін түрде, қолмен, компания басшысының немесе жұмыстан босату туралы шешім қабылдауға уәкілеттік берілген басқа лауазымды тұлғаның атына жасалады. Еңбек шарты жұмыскердің бастамасы бойынша жұмыс берушінің жазбаша келісімімен хабардар ету мерзімі өткенге дейін бұзылуы мүмкін.
Хабардар ету мерзімі өткеннен кейін материалдық жауапты адамдардың кінәсінен жұмыс берушінің мүлкін (құжаттамасын) қабылдау-беру аяқталмаған жағдайлардан басқа, жұмыскер жұмысты тоқтатуға құқылы, жұмыс берушінің мүлкін (құжаттамасын) қабылдау-беру аяқталған күн материалдық жауапты жұмыскерлермен еңбек шартын бұзу күні болып табылады (ҚР ЕК-нің 56-бабының 5-тармағы).
Еңбек шартын тоқтату еңбек шартын тоқтатудың негізі көрсетілуге тиіс бұйрықпен ресімделеді (ҚР ЕК-нің 61-бабы). Осы бұйрықтың көшірмесі қызметкерге шығарылған сәттен бастап 3 жұмыс күні ішінде тапсырылады. Егер қандай да бір себептермен компанияның оны жеке өзіне тапсыру мүмкіндігі болмаса, ол қызметкерге хабарламамен пошта арқылы жіберіледі (ҚР ЕК-нің 61-бабының 3-тармағы). Бұл жағдайда хабарлама-бұл пошта қызметі, оған сәйкес ол жіберушіге алушының пошта жөнелтілімін алғаны туралы хабарлайды.
Еңбек заңнамасында еңбек шарты тоқтатылған кезде бұйрық шығару талап етілмейтін жағдайлар көзделген (ҚР ЕК 61-бабының 1-тармағы):
жұмыс беруші-жеке тұлға қайтыс болған жағдайда;
сот жұмыс беруші жеке тұлғаны қайтыс болды деп жариялаған жағдайда;
сот жұмыс беруші жеке тұлғаны хабар – ошарсыз кетті деп таныған жағдайда;
үй қызметкерлерімен еңбек шарты тоқтатылған кезде.
Көптеген Кадрлық қызметкерлер сұрақ туындайды: қызметкермен еңбек шартын бұзу туралы келісімге қол қою керек пе? ҚР ЕК 61-бабының 1-тармағына сәйкес еңбек шартын бұзу жұмыс берушінің актісімен ресімделеді. Яғни, қызметкер жұмыстан босатылған кезде, компания қызметкермен еңбек шартын тоқтату/бұзу туралы Жеке жазбаша келісім жасасудың қажеті жоқ. Қызметкерді жұмыстан босату туралы бұйрық / бұйрық еңбек шартының бұзылғанын растайтын жеткілікті құжат болып табылады. Егер тараптар еңбек шартын бұзу туралы келісімге қосымша қол қойса, бұл бұзушылық болмайды.
Еңбек шарты тоқтатылған күні жұмыс беруші қызметкерге оның еңбек қызметін растайтын құжатты беруге міндетті (ҚР ЕК-нің 62-бабының 1-тармағы). Қызметкердің (оның ішінде бұрынғы қызметкердің) талап етуі бойынша жұмыс беруші жүгінген кезден бастап бес жұмыс күні ішінде мамандығы (біліктілігі, лауазымы), жұмыс уақыты мен жалақы мөлшері көрсетілген анықтаманы, қызметкердің біліктілігі және оның жұмысқа көзқарасы туралы мәліметтерді қамтитын мінездеме-ұсынымды, сондай-ақ ҚР ЕК-нің 35-бабында көзделген басқа да құжаттарды беруге міндетті. Көбінесе қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжат еңбек кітапшасы болып табылады. Бұл жағдайда жұмыс беруші қызметкердің еңбек кітапшасына жұмыстан босату туралы жазба жасайды және оны еңбек шарты тоқтатылған күні береді.
Еңбек шартын бұзған сәттен бастап 3 жұмыс күнінен кешіктірмей компания қызметкерге жыл сайынғы еңбек демалысының пайдаланылмаған күндері үшін (қызметкерде мұндай пайдаланылмаған күндер болған кезде) жалақы мен өтемақы төлеуге міндетті (ҚР ЕК 96-бабының 2-тармағы, 113-бабының 4-тармағы).
Құрметті пайдаланушылар! Жауаптағы ақпарат жарияланған сәтте (күні) қолданыста болған Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларына сәйкес келеді.
-
Ответ:
В соответствии со ст.56 Трудового кодекса РК, работник вправе по своей инициативе расторгнуть трудовой договор, уведомив об этом работодателя не менее чем за один месяц, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 настоящей статьи.
-
Ответ:
Согласно ст. 56 Трудового кодекса РК, работник вправе по своей инициативе расторгнуть трудовой договор, уведомив об этом работодателя не менее чем за один месяц, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 данной статьи. В трудовом договоре допускается установление более длительного срока уведомления работником работодателя о расторжении трудового договора.
-
Ответ:
Статья 52 Трудового Кодекса Республики Казахстан (далее - ТК РК) предусматривает основания расторжения трудового договора по инициативе работодателя в связи с сокращением численности или штата работников. Сокращение штата работников является следствием упразднения должности в штатном расписании.
-
Ответ:
Порядок расторжения трудового договора по инициативе работника регулируется ст. 56 Трудового кодекса РК, согласно которой работник обязан уведомить работодателя о своем решение не менее чем за один месяц, если более длительный срок уведомления не предусмотрен трудовым договором.
-
Ответ:
Трудовой кодекс Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года предусматривает достаточно небольшую регламентацию понятия и условий применения испытательного срока при заключении трудового договора.
-
Ответ:
Согласно Трудовому Кодексу Республики Казахстан отпуска относятся к времени отдыха работников, которое должно предоставляться работодателем в обязательном порядке.
-
Ответ:
Для женщин, находящихся в отпуске по уходу за ребенком Трудовой кодекс РК не устанавливает каких-либо отдельных условий для расторжения трудового договора по своей инициативе. Как и остальные работники, декретница вправе по своей инициативе расторгнуть трудовой договор, уведомив об этом работодателя письменно не менее чем за один месяц (ст. 56 ТК РК).
-
Ответ:
Право работника, заключившего трудовой договор независимо от его срока, расторгнуть трудовые отношения с работодателем рассматривается как естественное проявление гарантированной Конституцией РК свободы на труд, исключающей принуждение к труду.
-
Ответ:
Согласно подпункту 81) пункта 1 статьи 1 Трудового кодекса Республики Казахстан, уведомление – заявление работника или работодателя в письменной форме (на бумажном носителе или в форме электронного документа, удостоверенного посредством электронной цифровой подписи),
-
Ответ:
Так как директор филиала является наемным работником, за ним остается право расторгнуть трудовой договор по своей инициативе в соответствии с подпунктом 5 статьи 49 Трудового кодекса и пунктом 1 статьи 56 Трудового кодекса: работник вправе по своей инициативе расторгнуть трудовой договор, уведомив об этом работодателя письменно не менее чем за один месяц, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 56 Трудового кодекса.